Het is misschien de grootste paradox van mijn leven; mijn liefde voor Vandaag Inside/VI Inside/Vi/Veronica Inside/hoe het programma over een uur ook mag heten. Wie mij namelijk een beetje kent, weet dat ik een gigantische afkeer van voetbal heb. Ik bespaar jullie daar de verdere uitleg van, want die onverwerkte kindertrauma’s zijn alleen uit te leggen in boekvorm. Het voelt dan ook als een deukje in mijn trots om toe te geven dat ik al jaren -in het geheim- geniet van de vele anekdotes en meningen van Johan Derksen. Het voelde afgelopen januari, toen de heren zich gingen focussen op actualiteiten ipv voetbal, als een bevrijding om eindelijk dit geheim op te biechten.
Ik ben een nieuwsjunk. Misschien dat mijn nieuwsverslaving nog wel groter is dan de obsessie voor aandacht van familie Hazes. De manier waarop ik nieuws mijzelf toe-eigen is maniakaal te noemen, met name voor talkshows. Ik zie Angela de Jong misschien wel meer dan mijn eigen moeder. Toen ik op een gegeven moment elke avond alle actualiteitenprogramma’s door elkaar heen aan het kijken was, vroeg mijn omgeving of het wel helemaal goed met mij ging. Ik was goed op de hoogte van wat er speelde, maar alles behalve gezellig. Ook niet zo gek als je elke avond naar bed gaat met het idee dat de wereld in brand staat. Het was dan ook een verademing dat begin dit jaar de drie voetbalanalisten met een nieuwsprogramma op de proppen kwamen. Geen serieuze verhalen meer voor een te laat tijdstip, maar een luchtig relativerend gesprek om de dag mee af te sluiten. Niet elke avond inhoudelijk sterk, maar over het algemeen een prettig programma om naar te kijken.
Toen was daar de befaamde avond met de kaarsanekdote. Een anekdote die mij in alle eerlijkheid de volgende dag alweer ontgaan was, want Vandaag Inside is gebouwd op opgeblazen verhalen om de kijker te choqueren. Het bleek een dag later, zoals bij zoveel van Derksen zijn uitlatingen, dan ook een stuk genuanceerder te liggen. Dat hij als les even Nederland over zich heen kreeg vond ik meer dan prima, als provocateur moet je niet huilen als er wordt teruggebeten. Maar zoals gewoonlijk ontspoorde de discussie weer volledig en werd het gesprek gekaapt door beroepsverontwaardigden die het begrip ‘nuance’ niet kennen. Alsof lachen om een absurdistisch verhaal gelijk staat aan lachen om een probleem. Ik ken geen enkel weldenkend persoon die dit onderscheid niet inziet, maar goed onze orakels vonden dat het toch een uitleg nodig had.
Want mijn god, wat was weer iedereen aan het deugen op de Nederlandse tv. Begrijp mij niet verkeerd, een gesprek over wat en niet kan op tv is prima. Of wat gelach kan doen met slachtoffers van seksueel geweld net zo goed. Maar wat heb ik mij intens gestoord aan het dedain waarmee wordt gekeken naar de gemiddelde tv-kijker. Alsof de kijker thuis als een hersenloze idioot op de bank zit, om alle meningen van tv-persoonlijkheden als een spons op te zuigen en geen eigen oordeel over dit soort onderwerpen heeft. Dat mensen opeens heel anders gaan nadenken over zaken als verkrachting, omdat Johan Derksen daar een anekdote over deelt. Het is dezelfde primitieve gedachte dat jongeren crimineel worden omdat ze GTA spelen. Of dat je opeens tijdens het winkelen de neiging hebt om iemand op zijn bek te slaan, omdat Glennis Grace in je Spotify voorbij komt. Mensen op tv die zichzelf serieus nemen en de kijker thuis niet, het blijft een bijzonder fenomeen.
Het probleem met dit soort relletjes is dat de meeste van die criticasters überhaupt niks hebben met het programma en onbekend zijn met de mensen en hun retoriek. Ze zien een fragment op Twitter, begrijpen de context en sfeer niet van het programma. Zijn vaak niet in staat om zwarte humor of cynisme te kunnen detecteren. Vervolgens krijsen ze elkaar als papegaaien na en schreeuwen ze moord en brand vanwege een opmerking uit een programma dat júist bestaat uit overdreven verhalen en pogingen om controversieel te willen zijn. Niet dat daarmee alles goed te praten valt, maar sommige critici willen de nuance niet zien.
Het meest bespottelijke aan dit alles is dat het OM zich ermee is gaan bemoeien. Dat terwijl er jaarlijks met tientallen serieuze aangiftes niks wordt gedaan en deze zaak, als die daadwerkelijk is gebeurd, verjaard is. Deze actie is er dan ook puur op gericht om een beeld te vormen dat er serieus wordt omgegaan met seksueel geweld. Je zou het inmiddels een Sigrid Kaagje kunnen noemen. Als de overheid zich echt wil gaan bemoeien met seksueel grensoverschrijdend gedrag, stel ik voor om een kijkje te nemen achter de schermen bij Temptation Island en Ex on the Beach. Programma’s waarbij grensoverschrijdend gedrag zowat het verdienmodel is.
Reactie schrijven